CZASOPISMO INSTYTUTU HISTORII UJK w Kielcach

ALMANACH HISTORYCZNY

ISSN 1642-4530   e-ISSN 2956-8137

 

Autor Mariusz Nowak (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach) ORCID:0000-0001-8542-3640 
Tytuł Próby odbudowy księgozbioru Biblioteki Ordynacji Myszkowskiej przez Aleksandra Wielopolskiego
Title Attemps to rebuild tke book colection of the Myszkowski Ordination Library in the first half oft he 19th by margrave Aleksander Wielopolski
DOI 10.25951/8464 
Słowa kluczowe bibliofilstwo, arystokracja, Królestwo Polskie, księgozbiory, ordynacja.
Keywords bibliophilia, aristocracy, Kingdom of Poland, book collections, ordination.
Strony 143–159
Pełny tekst / full text
Tom 24

Streszczenie

Artykuł podejmuje problem prób odbudowy świetności Biblioteki Ordynacji Myszkowskiej doby przedrozbiorowej w pierwszej połowie XIX w. przez jej ówczesnego właściciela, margrabiego Aleksandra Wielopolskiego. Charakteryzowały się one z jednej strony staraniami o odzyskanie woluminów utraconych przez jego przodków, z drugiej Wielopolski prowadził intensywne poszukiwania cennych dzieł. Skutkowały one dążeniem do zbudowania specjalistycznej biblioteki, gromadzącej zgodnie z zainteresowaniami naukowymi właściciela prace z zakresu literatury pięknej, prawa, historii i filozofii. Stąd też wynikała próba włączenia do księgozbioru ordynackiego jednej z największych prywatnych bibliotek w Królestwie Polskim, należącej do Konstantego Świdzińskiego. Na skutek oporu opinii publicznej, po wieloletnich sporach sądowych (1855–1860), zamiary Wielopolskiego zakończyły się niepowodzeniem. Godnym odnotowania faktem jest inicjatywa margrabiego dotycząca edycji źródeł do historii Polski w ramach publikacji ciągłej pt. „Biblioteki Ordynacji Myszkowskiej”.

Summary

The article addresses the problem of attempts to rebuild the splendor of the Myszkowski Ordination Library in the pre-partition era, in the early 19th century, by the then owner, margrave Aleksander Wielopolski. His efforts focused, on the one hand, on the recovery of the volumes lost to his ancestors, and on the other, on the search for new valuable acquisitions. The margrave desired to create a specialized library, collecting, in line with the owner’s scientific interests, works in the field of fiction, law, history and philosophy. Hence the attempt to incorporate the Ordynacki library, one of the largest private libraries in the Kingdom of Poland, belonging to Konstanty Świdziński. As a result of public opposition, after many years of court disputes (1855–1860), Wielopolski’s plans ended in failure. The margrave’s initiative is also worth mentioning, it involved the editon of the source materials concerning the history of Poland, as part of the continuous publication entitled: The Myszkowski Ordination Library.