CZASOPISMO INSTYTUTU HISTORII UJK w Kielcach

ALMANACH HISTORYCZNY

ISSN 1642-4530   e-ISSN 2956-8137

 

Autor Radosław Kubus (Uniwersytet Gdański) ORCID:0000-0002-3320-9308 
Tytuł Recommendations for the use of Phlebotomy in the Light of Johann Christian Ackermann’s Treatise Entitled Abhandlung von den Krankheiten der Künstler und Handwerker (1780–1783)
Title Recommendations for the use of Phlebotomy in the Light of Johann Christian Ackermann’s Treatise Entitled Abhandlung von den Krankheiten der Künstler und Handwerker (1780–1783)
DOI 10.25951/13171 
Słowa kluczowe historia medycyny, historia zdrowia publicznego, historia rzemiosła, flebotomia, historia XVIII wieku.
Keywords history of medicine, history of public health, history of crafts, phlebotomy, the 18th century history.
Strony 135–150
Pełny tekst / full text
Tom 26

Streszczenie

Celem artykułu jest przebadanie dwutomowego traktatu Johanna Christiana Ackermanna,
który poświęcony jest chorobom zawodowym w XVIII w. pod kątem informacji dotyczących
stosowania zabiegu flebotomii. Dokonana analiza wykazała, że Ackermann stosunkowo rzadko
zalecał upusty krwi. Jeżeli już to czynił, przestrzegał zarazem, aby przy ich przeprowadzaniu
zachować należytą ostrożność. Poglądy Ackermanna można uznać za zbieżne z poglądami
innych wykwalifikowanych oferentów usług medycznych. Pomimo wątpliwości podnoszonych
w środowiskach akademickich względem stosowania flebotomii, zabieg ten chętnie wykonywali
pokątni uzdrowiciele, balwierze, cyrulicy, a nawet niektórzy chirurdzy, którzy niejednokrotnie
wychodzili w ten sposób naprzeciw oczekiwaniom pacjentów, upatrując zarazem w swojej
działalności źródła dodatkowego przychodu.

Summary

The aim of this article is to examine Johann Christian Ackermann’s two-volume treatise on
occupational diseases in the 18th century in search for the information on the use of phlebotomy.
The analysis carried out showed that Ackermann recommended bloodletting relatively rarely.
When he did so, he warned that due caution should be exercised. Ackermann’s views are in line
with those of other qualified health providers. Despite the doubts raised in academic circles
about the use of phlebotomy, it was willingly performed by clandestine healers, barbers, barber
surgeons and even some surgeons, who often fulfilled the expectations of their patients and
also saw their business as a source of extra income.