Autor |
Józef Kałużny (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie) ORCID:0000-0003-0983-4864 |
---|---|
Tytuł | Kolekcja dwudziestu czterech matryc drukarskich należących do św. Józefa Bilczewskiego odnaleziona w krakowskim archiwum – znaczenie i problematyka badawcza |
Title | Unveiling the Significance and Research Challenges of St. Joseph Bilczewski’s Twenty-Four Printing Plates Discovered in the Krakow Archives |
DOI |
10.25951/13169 |
Słowa kluczowe | Archiwum im. Arcybiskupa Eugeniusza Baziaka, św. Józef Bilczewski, nieznane źródła, klisza drukarska. |
Keywords | Archives of Archbishop Eugeniusz Baziak, St. Józef Bilczewski, unknown sources, printing plate. |
Strony | 67–93 |
Pełny tekst / full text | |
Tom | 26 |
Odnalezione w Archiwum im. Arcybiskupa Eugeniusza Baziaka dwadzieścia cztery matryce
drukarskie nie tylko mają znaczenie archiwalno-muzealne, lecz także stanowią unikatowe
źródło pochodzące z prywatnej kolekcji klisz św. Józefa Bilczewskiego. Wobec straty związanej
z zaginięciem stu czternastu matryc pochodzących z tego zbioru, konieczne wydaje
się opublikowanie ostatniej zachowanej części kolekcji. Matryce te dają niezwykłą okazję do
źródłowego wsparcia badań nad interdyscyplinarną metodą pracy św. Józefa Bilczewskiego,
a szerzej – mają ogromne znaczenie poznawcze, zbliżające nas do metodyki badań historyków
sztuki, archeologów, a w końcu i teologów przełomu XIX i XX wieku. Trzeba również
podkreślić, że stanowią one ciekawy przykład kolekcji stosunkowo jednorodnej czasowo (lata
1890–1900) i środowiskowo (zasadniczo warsztat Michele’a Danesiego, Rzym), która gromadzi
klisze drukarskie prezentujące różne przykłady form drukowych (wklęsłych, wypukłych,
fototypii i heliograwiury), czyli może stanowić przyczynek do badań nad historią rozwoju
drukarstwa ilustracyjnego.
The twenty-four printing matrices found in the Archbishop Eugeniusz Baziak Archive
are, apart from their archival and museum value, a unique source coming from the private
collection of St Józef Bilczewski’s plates. In view of the loss caused by the disappearance of one
hundred and fourteen matrices, it seems necessary to publish the last remaining part of this
collection. These matrices provide a source for research into the interdisciplinary method of St
Józef Bilczewski’s work, while in a broader sense they have a great informative value, bringing
us closer to the research methods of historians, archaeologists and finally archaeologists and
finally theologians at the turn of the 19th and 20th centuries. It should also be noted that the
matrices are an interesting example of a collection that is relatively homogeneous in terms of
time (1890–1900) and environment (essentially the workshop of Michele Danesi, Rome) and
that contains printing plates with different printing forms (concave, convex, phototype and
photogravure), in other words, it can contribute to the study of the history of the development
of illustrative printing.